Via het Landbouwportaal is er subsidie voor aanleg van een zoete stuw. De ‘zoete stuw’ is een relatief nieuwe ontwikkeling. Deze stuw voert zout water af uit sloten en houdt het zoete water vast. Dat is in veel polders nodig nu er vaker lange droge periodes zijn.
“Gewassen en bodemstructuur lijden onder te zout water. Een zoete stuw kan dit verminderen”, zegt Guus Braam. Hij is coach Voldoende zoetwater bij het Landbouwportaal Noord-Holland en adviseert agrariërs over onder andere de zoete stuw en de subsidie die daarvoor is.
Zoutgehalte sloot meten
“Meet maar eens met een EC-meter hoe zout je sloten zijn. Zoet water drijft op zout water en in bepaalde periodes kun je dan een verschil zien tussen EC-waarden boven en onder in de sloot”, adviseert Guus Braam.
Zout water geeft schade
“Te zout water geeft schade aan gewassen, zeker bij hoogwaardige teelten zoals ui, tulpen en (poot)aardappel. Natrium afkomstig uit het zoute water tast daarnaast de bodemstructuur aan, kleiplaatjes met natrium ertussen worden een soort kaartenhuis. Je ziet dat het zoutprobleem in Noord-Holland toeneemt, want er zijn steeds meer lange, droge periodes in combinatie met bodemdaling en stijgende zeespiegel. Vorig jaar viel er 39 dagen lang geen neerslag in mei en juni.”
Stuw met opening onderin
Om schade door zout water tegen te gaan, kan een zoete stuw helpen. De werking van de stuw is eenvoudig. Braam: “Door een verschil in dichtheid drijft zoet water op zout water. Een zoete stuw heeft een opening onderin waardoor het zoute water afgevoerd kan worden. Dat is dus anders dan bij een gewone stuw.”
Steeds vaker al geplaatst
Een normale stuw voert juist zoet water af in plaats van zout. De afgelopen jaren plaatsten daarom al steeds meer boeren zo’n stuw, zoals in de Wieringermeer, de Oostpolder van de Anna Paulowna-polder en op Texel.
Uitleg en advies op maat
Het is verstandig om de situatie met zout water in de sloten rond je percelen eens in kaart te brengen, meent Braam. Via het Landbouwportaal kan een onafhankelijke coach langskomen en meedenken. “We leggen dan uit hoe de zoete stuw werkt, welke types er zijn, welke het meest geschikt zou zijn en waar die kan komen. Als je toch een stuw moet vervangen, aan de slag gaat met de sloten of peilgestuurde drainage, kan op sommige plaatsen een zoete stuw een goed idee zijn.”
Maak op de website van het Landbouwportaal een afspraak maken met een coach Voldoende Zoetwater.
Deze video legt uit hoe de zoete stuw werkt, en een ondernemer op Texel vertelt over zijn ervaringen met de stuw.